برخی اقدامات در روزهای اخیر باعث شد تا با نگاهی جدی‌تر به فضای فرهنگی دانشگاه‌ها توجه شود.
اتفاقاتی که در این روزها شاهدش هستیم ابعاد وسیعی برای تحلیل دارد، اما مسئله مهم رابطه دانشجو و مکانی به نام دانشگاه است.
نقدهایی که دانشجویان در این روزها به مسائل فرهنگی و اجتماعی کشور دارند بایستی شنیده شود، اما چطور و چگونه، این جای بحث است! طبیعتا اغلب دانشجویان در سنین جوانی هستند و پُر از شور و هیجان و اشتیاق برای پیدا کردن تفکری درست و منطقی برای خودشان.
فضای آموزشی کشورمان تا زمان پیش از دانشگاه آموزشی برای گفت‌وگو و محلی برای گفت‌وگوی نوجوانان که در مهمترین سنین برای شکل‌گیری باورها و عقایدشان هستند نبوده، به هر دلیلی مسئولان آموزشی در مدارس و آموزش و پرورش فضای گفت‌وگو را برای نوجوانان نگشودند که جای توجیه و عذر هم ندارد.
خوب، نوجوانی که پُر از تفکرات مختلف در این سنین است و مملو از حس یادگیری و آموختن و … وقتی به فضای دانشگاه وارد می‌شود انتظار این را دارد که در این فضا، تفکرات و عقایدش را با دیگران به اشتراک بگذارد و مورد تأیید واقع شود. اما واقعا دانشگاه‌های ما فضای این‌چنینی برای دانشجویان بودند؟! وقتی یک شخص در مهمترین سنین خود در مهمترین مکان گفت‌وگو در هر جامعه‌ای (که دانشگاه است) نتواند ابراز عقیده کند و نظرش را بیان کند، در چه مکانی این نقدها را انجام دهد؟!
وقتی که مسئولین دانشگاهی عافیت‌طلب و درحقیقت غیرمسئول، این راه را بر دانشجو می‌بندند، آن وقت دانشجویان با لحن و روشی دیگر در جای دیگری ممکن است این رفتارها را ابراز کنند و به فراخور حوادث گوناگون اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی این بروز رفتار، انواع خشونت را هم به دنبال خواهد داشت. رهبری در حدود 2 دهه قبل به همه مسئولان دانشگاهی موضوع کرسی‌های آزاداندیشی را ابلاغ کردند، چه شد؟!
رهبر معظم انقلاب در بیاناتی فرمودند:
«خدا لعنت کند آن دست‌هایی را که تلاش کرده‌اند و می‌کنند که قشر جوان و دانشگاه ما را غیرسیاسی کنند»
اما چند نقد به حادثه دانشگاه شریف و برخی دانشگاه‌های مشابه وارد است:
– ابتدا به مسئولان دانشگاهی که فضای گفت‌وگو برای دانشجویان را نگشودند
– مسئولان دولتی به خصوص وزاری علوم در این دو دهه که این مطالبه رهبری و دانشجویان را عملی نکردند
– اساتید دانشگاهی که با سکوت و عدم روحیه حق‌طلبی این فضا را برای دانشجویان فراهم نکردند
– دانشجویانی که با رفتارهای ناشایست فضای دانشگاهی را به سمت فضای لمپنیسم کشاندند تا بهانه به دست مسئولان نامسئول برای شکل نگرفتن فضای گفت‌وگو در دانشگاه‌ها دهند.
نکته آخر خطاب به دانشجویان عزیز است. عزیزان همانقدر که حق گفت‌وگو، بیان، اعتراض را داریم همانقدر هم حق نداریم که شخصیت یک دانشجو را به شخصیت یک لمپنِ فحاشِ پرخاشگر تنزل دهیم.
امید است فضای گفت‌وگو و آزاداندیشی در دانشگاه‌های کشور رونق پیدا کند.
نظرات کاربران