جامعه مدیران فرهنگی ایران

شیوا مقدم

دکترای مدیریت فرهنگی

زن و تحکیم خانواده

خانواده فطری‌ترین نهاد اجتماعی است و این نهاد مهم به عنوان مستحکم‌ترین محور مراقبت انسانی شناخته   می ‌شود و به رغم تکثر و تعدد نهادها در دنیای امروز که  بخشی از کارکردهای خانواده به آنها، واگذار شده است  هنوز بالاترین میزان رضایت از زندگی ما در همین نهاد نهفته است. 
خانواده جایگاهی است که اصیل‌ترین نیازهای مادی و معنوی آدمی در آن تأمین می‌شود روابط خانوادگی،براساس عواطف، وحدت، یگانگی و صمیمیت، برخلاف روابط  اجتماعی که اساس آن بیگانگی و عدالت است. قانون اصلی جامعه عدالت است و قانون اصلی خانواده عواطف است؛ عواطفی که براساس ارزش‌های الهی پایه‌ریزی شده است. 
در روابط خانوادگی، انبوهی از تفاوت‌ها میان زن و مرد وجود دارد که شناخت آنها از یکدیگر و کارآمدی بیشتر آنان عامل مهمی در  تحکیم خانواده و جذابیت این دو در خانواده برای یکدیگر است. 
پایه و اساس خانواده حول محور عواطف است و یک زن در جایگاه مادری، همسری، دختر، خواهر همواره در راس مدیریت عاطفی قرار می گیرد در مدیریت خانه و تحکیم روابط نقش مهمی دارد بر همین اساس جایگاه زن و هویت زنانه با تمام ویژگی ‌های زنانه برای تحکیم خانواده باید مورد توجه و مراقبت قرار گیرد.
زنان در جامعه در حال گذار امروزی؛ داراي نقش های مختلف و انتظارهای جامعه و خانواده و جهان هستند. خانواده هنوز ريشه هاي سنتي خود را حفظ کرده و براساس ذات و فطرت زنانه خانواده و مادری مهمترین انتظاری است که زنان  از خود دارند از سويي تغييرات موجود در جامعه ناشي از پديده جهاني شدن انتظارات خاصي را مي طلبد و زن امروز در کشمکش ميان اين موارد دچار چالش نقش ها و انتظارات شده است. 
مهم ترین مسئله ای که در این چالش  و تضاد نقشی به زنان و نقش های همسرانه و مادرانه او آسیب وارد می کند “چالش هویتی” است؛ ساختار خانواده که عمدتا مبتني بر تفاوت هاي جنسيتي است در دهه هاي اخير در اثر فرآيندهاي جدايي ناپذير و به هم بسته کار و آگاهي زنان زير سوال رفته است؛ تحصيلات عالي و اشتغال زنان از سويي باعث کسب ارزش ها و نگرش ها و برداشت‌هاي جديد و از سويي سبب دشواري در هماهنگ کردن نقش هاي فطری با نقش هاي جديد شده است و  اگر مورد توجه قرار نگیرد ممکن است به تعارض هويت زنان در حوزه فردی و اجتماعی  منتهي شود. 
 تفاوت های جنسیتی یک امر ذاتی بوده و هویت جنسیتی افراد، تحت تأثیر ساخت اجتماعی و فرهنگی که در آن قرار دارند شکل می گیرد، هویت جنسیتی، انتظارات اجتماعی و فرهنگی است که در آن قید شده است؛ زن یا مرد چگونه باشند.
منش های مردانگی و زنانگی توسط مردمی که فرهنگ مشترک دارند،  تولید و بازتولید می شود و بر حسب زمان و مکان تغییر می کند و ثابت نیست  بنابراین هویت جنسیتی،  رشد روانی- جنسی،  نقش های اجتماعی یادگیری شده و ترجیحات جنسی شکل یافته را در بر می گیرد و شاخصی است که برای سنجش زنانگی و مردانگی بر ویژگی های اجتماعی از قبیل: تفاوت در سبک مو،  لباس،  نقش های شغلی و سایر فعالیت ها و خصوصیات اکتسابی فرهنگی دلالت دارد. 
انتظارات  و نوع تربیتی که برای زنان و مردان در نظر گرفته می‌شود، باید متناسب با تفاوت‌ها  ذاتی  باشد. شناخت زن و مرد بر اساس این  تفاوت‌ها، طریقه مواجهه این دو جنس با یکدیگر را مشخص می‌کند «قدرت مردانه» «احساسات زنانه»
تفاوت‌های بین زن و مرد، تفاوت‌هایی ذاتی است، علاوه بر پذیرش این تفاوت‌ها در برنامه‌ریزی‌های اجتماعی برای زن و مرد  نیز این تفاوت باید لحاظ شود چراکه نادیده گرفتن این تفاوت ها موجب چالش میان زن و مرد شده است و بی توجهی به هویت جنسی  براساس فطرت ذاتی، احساس بی نیازی زن ومرد به یکدیگر،  بالا رفتن سن ازدواج ، عدم درک متقابل در خانواده و آسیب های دیگر را در پی خواهد داشت.
تعارض در نقش زنان در بعد فردی موجب تعارض در ویژگی های ظاهری، نقش زنانگی زن، اعتماد به نفس و استقلال گردد، در بعد اجتماعی  موجب تعارض در مدیریت زن در خانواده، ارزش های خانوادگی، در ایفای نقش های زن در خانواده و تعارض درآگاهی های جنسی شود.
ابرازهاي فرهنگي هويت ساز، باعث شکل گيري مقوله هاي هويتي در میان جوامع بشري مي شود. زبان، مذهب، پوشاك، علايق زيباشناختي ، تفريحات و سرگرمي،  ورزش ، تغذيه و … موارد فرهنگي هستند که براي زندگي هر گروهي ايجاد معنا مي کنند و هویت ساز هستند؛ باشد تا با استفاده از برنامه ها و خدمات فرهنگی یاریگران زنان و مردان در به‌سازی هویتی در راستای ذات فطری شان باشیم .
 
جایگاه‌یابی مردان وزنان در زندگی موجب تقویت روابط خانوادگی وتربیت نسل سالم است، پیوند قوی متعهدانه در ازدواج احساس امنیت در کل خانواده ایجاد می کند، با معناترین رابطه در ازدواج رابطه بین زن وشوهر است کیفیت این رابطه حافظ کیفیت خانواده است و فرزندان بیشترین احساس امنیت را از رفتار پدر و مادر نسبت به هم دریافت می کنند بنابراین ایجاد رابطه قوی بر کل خانواده تاثیر می گذارد. 
یادمان باشد: «بهترین کاری که برای بچه ها می توانید انجام دهید، این است که همسرتان را دوست بدارید»
«برای دوست داشتن باید به نیازهای فطری یکدیگر احترام بگذاریم»
رفتن به نوار ابزار