گرایش‌های تخصصی گستره روانشناسی بر پایه ضرورت‌های محیطی در جامعه نوین پی‌ریزی می‌شوند و شکل می‌گیرند. دوام و پایداری آنها نیز مستلزم پاسخگویی به نیازهای جامعه بشری است. روانشناسی فرهنگی گرچه یکی از جدیدترین گرایش‌های تخصصی است؛ اما همواره چه در حیطه مطالعات روانشناختی اجتماعی و چه در روانشناسی محض و نظری تلویحاً از جایگاه معتبری بهره‌مند بوده است. در درازای مطالعات روانشناختی عامل «فرهنگ» به مثابه یکی از مهمترین و مؤثرترین متغیّرهای تعدیلی در معتبرترین پژوهش‌ها جای داشته و دارد.

به تدریج احراز شد که لازم است جایگاه شایسه فرهنگ در گرایشی تخصّصی تحقّق یابد؛ چه آن که توجّه تعدیلی در مطالعات، حقّ ویژه‌اش را ادا نخواهد ساخت.

روانشناسی فرهنگی شاخه‌ای از روانشناسی است که به بررسی علمی تعامل میان انسان با فرهنگ می‌پردازد. با دیدگاه رفتاری‌نگری، در واقع رفتار فرهنگی آدمی مطالعه می‌شود.در این گستره مباحثی چون دین و آیین، ارزش‌ها، اخلاق، آداب و رسوم، زبان و ادبیات، هنر و موضوعاتی از این دست جای می‌گیرند. 

دین، اخلاق، ارزش‌ها، معنویت، کیفیّت زندگی، بهزیستی معنوی، باورها، معنای زندگی، ارزش‌های اخلاقی و … از اساسی‌ترین مباحث روانشناسی فرهنگی به شمار می‌آیند. روانشناسی فرهنگی در میهن چند فرهنگی ما از خاستگاهی استوار برخوردار است و در همین طراز از جایگاه و ضرورتی بس ارزشمند نیز بهره‌مندی دارد؛ چه آن که هرگونه فعالیت تخصصی روانشناختی در این سرزمین چند فرهنگی مستلزم لحاظ مقتضیات فرهنگی چه در مبانی و چه در سطح کاربرد است.

پی‌ریزی مفاهیم و بهره‌گیری از دستاوردهای روانشناختی بستگی به رعایت ملاحظات فرهنگی و خرده فرهنگ‌های ایران دارد. همچنین برخورداری از جنبه‌های تخصصی تشخیص، مشاوره و روان‌درمانی بدون لحاظ جنبه‌های ارزشی و فرهنگی محیط بر جامعه ایرانی، ره به جایی نمی‌برد. چنین واقعیتی بر هر روانشناس و مشاور ورزیده و مجرّب ایرانی آشکار و مبرهن است. 

تألیف کنونی از زمره نخستین کوشش‌های علمی در میهن ما محسوب می‌شود؛ اما کوشش شده با چشم‌اندازی ویژه و جدیدی به مباحث روانشناختی فرهنگی توجه کند. امید است با پی‌ریزی گرایشی تخصصی از مقطع کارشناسی ارشد به این حوزه بزرگ علمی توجهی درخور صورت پذیرد. گرایش تخصصی روانشناسی فرهنگی در مقطع مزبور می‌تواند به مباحثی متنوع در مقوله فرهنگ به معنای گسترده بپردازد؛ مانند روانشناسی دین، روانشناسی اخلاق، روانشناسی هنر، روانشناسی قومی، روانشناسی تاریخ.

 

در فصل نخست به مهمترین مفاهیم پایه‌ای فرهنگی و از جمله نظریات و مکاتب توجه شده است.

پیوند روانشناسی با مباحث ارزش‌ها در فصل دوم بررسی می‌شود.

نخبگان نقش بنیادین در پی‌ریزی مباحث فرهنگی دارند و نقش روانشناختی فرهنگی جامعه نخبگان کمتر مورد مطالعه واقع شده است. لذا در فصل‌های سوم و چهارم بدان پرداخته شده است.

فصل‌های پنجم و ششم اختصاص به یکی از بزرگترین مباحث روانشناختی اجتماعی یعنی مشارکت فرهنگی دارد. 

در فصل هفتم نقش فرهنگی تصمیم‌گیری بررسی می‌گردد.

رابطه فرهنگ و قلمرو شغلی و حرفه در فصل هشتم مورد توجه قرار می‌گیرد.

و سر انجام در فصل نهم چند ابزار بسیار مهم تشخیصی در حوزه روانشناسی فرهنگی معرفی می‌شوند.